نقش پمپ روغن و کارتل موتور
در دل هر موتور، صدها قطعه فلزی با سرعت بالا در حال حرکت اند. بدون روغن، اصطکاک و گرما به‌سرعت باعث ساییدگی و حتی قفل شدن موتور می‌شود. پمپ روغن و کارتل (یا کارتل روغن) دو بخش اصلی سیستم روغن کاری هستند که وظیفه دارند روغن را به تمام قطعات متحرک برسانند و حرارت کاهش دهند. در این مقاله همه چیز درباره نقش، نحوه کار و نگهداری این دو بخش مهم می‌خوانید.
کارتل چیست؟
کارتل همان تشتک فلزی در پایین موتور است که روغن موتور در آن جمع می‌شود.
-
وظیفه اصلی: نگهداری حجم موردنیاز روغن و ارائه محل مکش برای پمپ روغن.
-
ویژگی‌ها: دارای درپوش برای جایگزینی روغن و گاهی باله‌های خنک‌کننده برای کاهش دما.
پمپ روغن چگونه کار می کند؟
پمپ روغن، روغن موجود در کارتل را با فشار به مجاری داخلی موتور می‌فرستد. این روغن سپس به یاتاقان‌ها، میل‌لنگ، میل‌سوپاپ و قطعات متحرک دیگر می‌رسد.
-
انواع:
-
چرخ‌دنده‌های (Gear Pump): رایج در خودروهای سواری.
-
روتور داخلی (Gerotor): پرفشار و بازده بالا.
-
-
مکانیزم: با گردش میل‌لنگ، پمپ می‌چرخد و روغن را مکیده و تحت فشار به مدار روغن کاری می‌فرستد.
نقطه مشترک این دو قهرمان
-
کاهش اصطکاک: لایه روغن بین قطعات مانع تماس فلز با فلز می‌شود.
-
خنک کاری: روغن حرارت را از قطعات داغ جذب و به کارتل برمی‌گرداند.
-
تمیزکاری: ذرات فلزی و دوده را جمع و به فیلتر روغن منتقل می‌کند.
-
آب‌جزئی: فاصله‌های ریز بین پیستون و سیلندر انجام و فشرده‌سازی را بهبود می‌بخشد.
علائم خرابی پمپ روغن
-
روشن شدن چراغ هشدار روغن روی داشبورد
-
صدای تق‌تق یا کوبش از موتور به دلیل فشار روغن
-
بالا رفتن موتور به طور غیرعادی
-
افت فشار روغن در تست گیج مکانیکی
خرابی پمپ روغن از خطرناک‌ترین ایرادهاست و می‌تواند در چند دقیقه به نابودی کامل موتور تبدیل شود.
علائم خرابی یا نشتی کارتل
-
لکه های روغن زیر خودرو بعد از پارک
-
کاهش سطح روغن در بازدید دوره ای
-
ترک یا له‌شدگی در اثر برخورد با سنگ یا دست‌انداز
نکات نگهداری حیاتی
-
تعویض منظم روغن و فیلتر طبق دفترچه خودرو (معمولاً هر ۷–۱۰ هزار کیلومتر).
-
استفاده از روغن با گرانروی استاندارد روغن نامناسب فشار پمپ را کاهش می دهد.
-
در زمان جایگزین روغن، واشر درپوش کارتل را بررسی و در صورت نیاز عوض کنید.
-
اگر به صدای غیرعادی موتور یا چراغ فشار روغن برخورد کنید، سریعاً خودرو را خاموش کنید .
خدمات سرویس و تعویض
-
کارتل: تعمیر یا تعویض به جنس و مدل خودرو دارد و در خودروهای داخلی معمولا مقرون به‌صرفه است.
-
پمپ روغن: تعویض آن هزینه دارد، اما عمر طولانی (بیش از 150 هزار کیلومتر) اگر روغن باکیفیت استفاده شود.
جمع بندی
پمپ روغن و کارتل، شریان حیاتی موتور هستند:
-
کارتل مخزن اصلی روغن است.
-
پمپ روغن با فشار دقیق، روغن را به تمام قطعات می‌رساند تا اصطکاک کاهش یافته و حرارت کنترل شود. بی‌توجهی به نشتی کارتل یا افت فشار پمپ می‌تواند در چند دقیقه هزینه‌های سنگین را به شما تحمیل کند. سرویس سیستم و روغن استاندارد، بهترین بیمه عمر موتور خودروی شماست.
